Hóa chất bảo vệ thực vật
CHẤT ĐIỀU CHỈNH SINH TRƯỞNG NGOẠI SINH – PGRs GIÚP KIỂM SOÁT & TĂNG NĂNG SUẤT CÂY TRỒNG
Th3
Sử dụng Chất Điều Chỉnh Sinh Trưởng Ngoại Sinh (PGRs) – Công Cụ Đắc Lực Trong Canh Tác Hiện Đại
Đặt vấn đề
Bên cạnh các hormone nội sinh tự nhiên, ngày nay trong sản xuất nông nghiệp hiện đại, người ta còn ứng dụng các chất điều chỉnh sinh trưởng ngoại sinh (PGRs – Plant Growth Regulators) để kiểm soát quá trình phát triển của cây trồng. Việc sử dụng đúng cách các PGRs có thể giúp cây ra hoa sớm, hạn chế đổ ngã, tăng tỉ lệ đậu trái và từ đó nâng cao năng suất lẫn chất lượng nông sản.
Nguyên lý và phân loại PGRs
Khác với hormone tự nhiên, PGRs là các hợp chất tổng hợp, có khả năng can thiệp trực tiếp vào quá trình sinh trưởng và phát triển của cây. Dựa vào cơ chế tác động, PGRs được chia làm hai nhóm chính:
1. Nhóm ức chế sinh trưởng (Plant Growth Retardants)
Các hoạt chất phổ biến:
-
Paclobutrazol, Uniconazole: Ức chế sinh tổng hợp Gibberellin → giúp cây thấp, cứng cáp, kích thích ra hoa.
-
Chlormequat Chloride (CCC), Mepiquat Chloride: Kiểm soát chiều cao cây, hạn chế đổ ngã, đặc biệt hữu ích với cây trồng lấy thân và lúa.
-
Daminozide (Alar, B-Nine), Flurprimidol, Trinexapac-ethyl: Thường dùng trên lúa, cỏ sân golf để giảm chiều cao và ổn định phát triển.
2. Nhóm kích thích sinh trưởng
-
Forchlorfenuron (CPPU): Tăng kích thước trái, kéo dài thời gian bảo quản. Phổ biến trên nho, kiwi, dưa lưới.
-
Sodium Nitroprusside (SNP): Hạn chế rụng hoa và trái, hỗ trợ cây trong giai đoạn mang quả non.
Giải pháp ứng dụng PGRs hiệu quả trong canh tác
Việc sử dụng PGRs đòi hỏi kiến thức kỹ thuật và tuân thủ đúng liều lượng, nhằm phát huy hiệu quả và đảm bảo an toàn:
-
Hạn chế chiều cao – chống đổ ngã: Sử dụng Paclobutrazol, CCC trong giai đoạn phát triển thân lá.
-
Thúc đẩy ra hoa: Áp dụng Uniconazole hoặc Paclobutrazol với liều lượng được khuyến cáo, nhất là với cây ăn trái.
-
Tăng kích thước trái: Sử dụng CPPU trong giai đoạn nuôi trái trên các loại trái cây như nho, dưa lưới.
Lợi ích nổi bật khi sử dụng PGRs đúng cách
✅ Kiểm soát sinh trưởng theo định hướng mong muốn
✅ Nâng cao năng suất và chất lượng nông sản
✅ Giảm thiểu rủi ro từ điều kiện thời tiết bất lợi
✅ Phù hợp với cây ăn trái, rau màu, hoa cảnh và cả lúa
Cảnh báo: Tác hại nếu sử dụng PGRs sai cách
⚠️ Dư lượng tồn đọng, gây mất an toàn thực phẩm
⚠️ Rối loạn sinh lý cây trồng, dẫn đến giảm năng suất
⚠️ Suy cây, giảm tuổi thọ vườn cây, đặc biệt khi lạm dụng hoặc pha liều cao
Kết luận và khuyến cáo
Chất điều chỉnh sinh trưởng ngoại sinh là “vũ khí” lợi hại trong sản xuất nông nghiệp hiện đại, tuy nhiên cần áp dụng có kiểm soát. Để đảm bảo hiệu quả và an toàn:
🌱 Chọn sản phẩm chất lượng – nguồn gốc rõ ràng
📋 Tuân thủ khuyến cáo kỹ thuật – không tự ý tăng liều
👨🌾 Tham khảo chuyên gia nông nghiệp trước khi sử dụng
📌 Tư vấn kỹ thuật miễn phí – Hỗ trợ tận vườn
📞 Hotline kỹ thuật: 0383.322.702
👨💼 Tác giả: Thạc sĩ Lê Kỳ Ân
